Thứ Sáu, 22 tháng 12, 2017

BUỔI CHIA TAY TRƯỜNG HUỲNH THÚC KHÁNG

      Cuối tháng 12/ 1979 tôi rời trường Huỳnh Thúc Kháng để trở lại Quế phong sau gần một học kì giảng dạy tại đây. Tổ toán có tổ chức một cuộc chia tay nho nhỏ nhưng thật thân tình. Hôm đó tôi xúc động đọc trước các thầy và bạn bè bài viết sẵn từ đêm trước, phòng khi ...

Vốn tôi văn dốt toán nát
thường khi xúc động khó nói nên lời
Nay đà đến buổi chia tay
tâm trạng vô cùng bối rối
tôi viết sẵn mấy dòng
phòng khi không nói nỗi...

                   * * *


Công tác mười năm đất Quế

mong ước một ngày về Vinh
với mái trường xưa
cùng thầy bạn cũ
kỉ niệm êm đềm tuổi nhỏ
dự định sáng bừng tương lai...

Thế nhưng

Giữa bao niềm vui
lại là nỗi nhớ.
Được buổi xem phim sum vầy bè bạn
nhớ khi qua đèo vượn hú mang kêu
Đi giữa phố phường hưởng ngọn gió nồm mặn mòi hơi biển
nhớ về biên giới mịt mù hơi núi lạnh giá sương đêm

Những tưởng đã qua:

Câu thơ khi vui đọc giữa bạn bè
bài toán lúc buồn một mình ngồi giải.
Nay lại
Mang theo nhớ mong về với bản làng
gửi bao niềm tin lại thành phố Đỏ
Vẫn biết ở đâu cũng là phấn đấu
mà long canh cánh một chút tình riêng
mẹ già đơn chiếc ốm đau tận cùng rừng núi;
vợ trẻ bụng mang dạ chửa ở chốn kinh kì.

Cảm nỗi chờ mong của ngôi trường cũ mà về với bạn với trò;

cũng là trách nhiệm trên giao tuổi trẻ đâu dám nghĩ bề thoái thác.

Ra đi

Mang nặng tình thầy nghĩa bạn,
băn khoăn công việc chưa tròn.
Dẫu có đi rồi
lòng còn ở lại.
Ngổn ngang trăm mối tơ vò,
ngay thẳng một lòng xốc tới.
Nay bước chân đi,
nhớ người ở lại.
Kính chúc các thầy vạn sự bình an,
mong mỏi cả trường ngày càng tiến tới.

Một mai 

công việc xong rồi
trời cho trở lại
ngàn lần xin được về đây.
                                                        12/1979

     Rồi tôi ở lại QP đến ngày cầm sổ hưu trên tay và không còn cơ hội về lại trường HTK nữa. Tới hôm nay, những ngày cuối tháng 12 này, đã là 38 năm lùi xa...



Thứ Hai, 18 tháng 12, 2017

PHẢI...

Phải làm cái gì đó
cho qua đi một ngày

Phải nghĩ điều gì đó
cho qua từng phút giây

Tháng năm dồn tụ lại
biết là bao gánh đầy

Phải bỏ lui cho nhẹ
để bước tiếp ngày mai.

2007

Thứ Bảy, 16 tháng 12, 2017

TỪ VŨ TRỤ LOẢNG NGHĨ VỀ MỊN

      Vật chất thô, kể cả sóng và hạt, kể cả phản hạt, trong vũ trụ loãng tới mức 10 mũ âm 60. Vậy thì giữa sáu chục con số không ấy sẽ là cái gì?  Không là gì? không có gì cả? Hay là ở đấy có vật chất tối? có năng lượng tối? hay là ê-te? Vật chất tối và ê-te là thô hay mịn? Chắc là thô...
     Vậy mịn ở đâu? Mịn có lấp đầy hay mịn chỉ nhúng và bao quanh thô? Nhưng thô là sóng thì nhúng thế nào? Chỉ có thể nhúng khi mịn lấp đầy vũ trụ!. 
      Mịn, không nhìn thấy, không nghe được, không có nghĩa là không tồn tại. Tinh thần, ý thức, tình cảm... không nhìn thấy được, không có nghĩa là không có. Luật nhân quả, lưới trời lồng lộng , không chạm được, không phải là không linh ứng. Vậy thì tất cả những điều đó tồn tại ở đâu, nương náu, lưu giữ nơi nào, và truyền dẫn tới đâu?
     Vũ trụ loảng đến vậy thì do đâu mà có một hạt cát, do đâu có có ADN, do đâu có một sinh linh, một cuộc đời, một số phận, rộng hơn nữa- một thiên hà? Phải có một sức mạnh, một trí tuệ sắp đặt, thiết kế, kiến trúc thì mới có thể có được. Sức mạnh , trí tuệ ấy ở đâu. Tôi nghĩ là ở vật chất mịn.

Thứ Năm, 14 tháng 12, 2017

VŨ TRỤ LOẢNG

    Vũ trụ loảng đến mức mật độ vật chất thô trung bình chỉ ở mức 60 con số không trước và sau dấu phẩy (10 mũ âm 60). Và vũ trụ đang nở ra, nghĩa là ngày một loảng thêm.
Nên:
 Có được một hạt cát đã là khó lắm rồi
 Có được một sinh linh càng khó biết bao
 Có một cái tôi tồn tại trên đời quý biết nhường nào
 Và nữa một sinh linh, một cái tôi hóa lũa...

***** Ta có thể hình dung độ loảng của vũ trụ rằng trong không gian rỗng đến 6000 tỷ khối lâp phương có cạnh dài 1000 000 km chỉ có một con kiến .

THÂN TẶNG ANH HỘ


Kết quả hình ảnh cho voquangluan

MÀ ĐI

Đôi vai của anh gầy
gánh đời đặt lên nặng
anh muốn đứng thật thẳng
mà đi

Đường còn lắm gập ghềnh
trời còn mờ mịt tối
anh muốn làm người mở lối
mà đi

Biết chẳng thể nào ngăn anh
tin là anh tìm được đích
cầu mong anh đủ sức
mà đi

                1989

Ảnh chụp 8/2011.

Thứ Hai, 11 tháng 12, 2017

CÁI TÔI MỊN

     Ngày nhỏ thích học toán, coi giải toán cũng như đánh cờ - chỉ là một trò chơi. Giải chơi cho vui. Ngày ấy cũng rất thích đọc sách. Đọc bất cứ sách gì vớ được, phần lớn là thơ văn. Nhưng mà, không thích học văn. Học thấy không hay bằng đọc.
      Lớn lên tìm đọc triết học, thấy có hứng thú. Có vẻ như nó lí giải được nhiều thứ. Thế rồi, càng đọc càng hoang mang. Ngẫm lại mới hay, ngay như khoa học cơ bản, Ơ- clit đúng mà phi Ơ- clit cũng đúng; Niu- tơn đúng mà Anh- stanh cũng đúng. Thì ra, thiên lí vạn lí. Bất cứ cái gì, dù trái hay phải, dù sáng hay tối, dù dài lâu hay chớp mắt, cũng đều có cái lí của nó.
      Già rồi, bạc tóc mới ngộ ra thô và mịn. Thô có nặng có nhẹ, có sáng có tối. Mịn cũng vậy. Cái tôi cũng có tôi thô, tôi mịn. Dẫu cho cái tôi thô có phải lăn lóc bầm dập cỡ nào thì cái tôi mịn vẫn có thể thanh thản phiêu du đây đó: lúc cuộc cờ, khi giải toán, có khi lãng đãng văn thơ...

CHỊU THUA

Phải có người chịu thua 
để cuộc chiến ngừng lại
có thể nào lòng dân
lại ngả về bên chiến bại
và kẻ nhất thời thắng lợi
là người cuối cùng chịu thua
2006

Thứ Bảy, 9 tháng 12, 2017

Ông bà về hội

Ông bà về hội

Trong hình ảnh có thể có: 3 người, mọi người đang cười, mọi người đang đứng

Về hội trường


Tư Hồng Nguyễn đã chia sẻ một album với dòng thời gian của bạn.

TRÒ CŨ



VỀ HỘI TRƯỜNG


Về hội trường

VỀ VỚI BẠN VỚI TRÒ


Về với bạn với trò:

Về thăm trường cũ


Về thăm trường cũ


Trong hình ảnh có thể có: 8 người, mọi người đang cười, mọi người đang đứng
Trong hình ảnh có thể có: 9 người, mọi người đang cười, mọi người đang đứng

Thứ Ba, 19 tháng 9, 2017

ĐƯỜNG XA


 Đường xa bước đi lặng lẽ
có ai nâng nhẹ bàn chân
chợt vui biết là đất mẹ
thương ta một kiếp phong trần

Dừng chân phút giây bên suối
lắng nghe tiếng đời dần trôi
đục trong khi đầy khi cạn
khi mưa khi gió tơi bời


Ngồi bên gốc cây hòn đá
bỗng nhiên thấy đời tự do
một mai về cùng cát bụi
thênh thênh một cõi vô bờ


Chủ Nhật, 10 tháng 9, 2017

HƯ VÔ

Rất đỗi hư vô mà tạo được niềm tin
Thiên chúa dựa vào khán thờ của họ
Dựa vào những giáo đường được xây cất đàng hoàng rực rỡ
Và thâm nghiêm đến mức linh thiêng

Kết quả hình ảnh cho thánh đường xứ nghệ

Chúng tôi mong trò có một đức tin
Vào cuộc sống và tương lai nhân loại
Nhưng ngôi trường của chúng tôi thì thật quá sơ sài trống trãi
Gặp ngọn gió lùa bài giảng hóa hư vô

1990
Kết quả hình ảnh cho trường vùng cao


Ảnh minh họa xin mượn từ trang mạng.

Thứ Bảy, 9 tháng 9, 2017

NHÀN

     Nhàn cốt ở tâm. Tâm không tham, không cầu, không hờn, không oán thì nhàn. 
   Nhàn không phải là tay không làm, chân không bước, là nhắm mắt bịt tai.

  Mà là làm như không làm:
Làm mà không ấm ức trong lòng
Làm mà không nôn nóng cho xong
Làm mà không oán trách cuộc đời
Làm mà như nhẹ nhàng rong chơi
Làm mà vui thấy thành quả rõ dần
Làm mà say quên cả thời gian
Làm mà mê quên luôn chính mình
Ấy là làm mà thân tâm nhàn.
                                              10/9/2017


Chủ Nhật, 27 tháng 8, 2017

LẠI GẶP VẬT CHẤT MỊN

Trong bài:  Nơi khoa học gặp tôn giáo phần 2:

Bohm nói, “vì sự sống và trí tuệ hiện diện không chỉ trong tất cả các vật chất, mà trong cả năng lượng, khoảng không, thời gian và khung của toàn vũ trụ.” Và thêm nữa, “Mọi thứ đều có sự sống. Điều gọi là cái chết mới trừu tượng.” [2

   Phải chăng “vì sự sống và trí tuệ hiện diện không chỉ trong tất cả các vật chất ( Ý nói tới vật chất thô), mà trong cả năng lượng ( Ý nói năng lượng thô, nơi khối lượng thô có thể biến thành năng lượng), khoảng không, thời gian và khung của toàn vũ trụ (Ý nói sự sống và trí tuệ cũng lấp đầy không- thời gian và khung của toàn vũ trụ như là vật chất mịn.).

Ken Wilber, người được mệnh danh là “Einstein về ý thức”, đã viết trong cuốn sách “Những câu hỏi lượng tử”: “Thế giới vật chất  ( Ý nói vật chất thô) không phải cơ bản nhất, mà là ít cơ bản nhất: nó có ít Sự sống hơn cuộc sống, mà cuộc sống lại có ít Sự sống hơn tâm trí, tâm trí lại có ít Sự sống hơn tinh thần. Vật lý chỉ đơn giản là nghiên cứu về lĩnh vực có ít Sự sống nhất.” [3] 
  
      Phải chăng sự sống mà Ken Wilhen nói tới chính là sự vận động trong vật chất mịn

TS. Tiller nói rằng “người ta rốt cuộc sẽ xem ý thức là một đặc tính của vũ trụ, thứ có khả năng tạo ra phóng xạ mà cuối cùng sẽ sinh ra vật chất ( Ý nói vật chất thô). Về khía cạnh này, người ta rốt cuộc sẽ khám phá rằng đặc tính của vật chất ( thô) phụ thuộc vào ý thức nội tại của nó.” [4]

     "Nội tại" của vật chất thô là gì nếu không phải là vật chất mịn- là thứ bao trọn cả "trong" và "ngoài" mọi cấu trúc thô.
          Và nữa bài báo viết tiếp: 
Cả chất hữu cơ lẫn vô cơ cũng đều có ý thức

Từ năm 1994, Tiến sĩ người Nhật Masaru Emoto, cố chủ tịch Hội Hado Quốc tế (hội nghiên cứu về nước và sóng nước), đã nghiên cứu về tinh thể của nước ở những môi trường khác nhau. Ông phát hiện ra rằng khi chúng ta nói với nước những lời thân yêu như “cám ơn” thì nước ở trạng thái các tinh thể tuyệt đẹp, ở cấu trúc như viên kim cương lấp lánh rất bền vững, còn khi để nước nghe những lời như “đồ ngốc” hay chửi bới thì tinh thể nước sẽ bị biến dạng, ở trạng thái dễ vỡ, méo mó, không xác định
           Vấn đề còn lại là ý thức ( mịn) đã tác động lên vật chất (thô) bằng cơ chế nào? Đâu là cánh cửa mở ra sự tương tác giữa hai loại vật chất thô và mịn. Phải chăng thông tin là cánh cửa ấy.

    Một cách tự nhiên, hàng loạt câu hỏi về vật chất mịn được đặt ra:
- Vật chất mịn có các thể như là rắn, lỏng, khí ? Có đàn hồi, loang chảy, hay cuộn xoáy, đối lưu?
- Có các nguyên tố mịn, hợp chất mịn? 
- Có khối lượng mịn và năng lượng mịn?
- Dù là trù mật, dày đặc, vật chất mịn có dao động tự thân và có chuyển động hỗn loạn kiểu Brwon?
- Mịn có sáng, tối; mịn có nặng, nhẹ? 
- Phải chăng thế giới vật chất thô không ngừng vận động vì tác động của vật chất mịn, ở trong không gian mịn và bởi năng lượng mịn?.
- Khối lượng riêng của mịn có thể rất nhỏ, nhỏ đến mức giờ này chưa có cách gì cân đo được, nhưng bù lại không gian mịn vô cùng lớn, bởi vậy rất có thể tổng khối lượng mịn vượt xa khối lượng thô trong toàn vũ trụ?. 
- Như không khí cho ánh sáng đi qua nên ta không nhìn thấy không khí; vật chất mịn cho thông tin đi qua tức thời nên ta không "nhìn thấy" mịn?.
- Vật chất thô có biến hóa, có sinh diệt, vậy vật chất mịn thế nào?
- Vật chất thô có thái cực lưỡng nghi, có âm dương ngũ hành, vật chất mịn thì sao?.
...

          Khi chưa biết rành rẽ về những điều này, chúng ta đành phải thừa nhận: “Người nào tự cho mình là quan tòa của Sự Thật và Kiến Thức đều bị nhấn chìm bởi tiếng cười của các thần linh.” – Albert Einstein


Thứ Tư, 23 tháng 8, 2017

LẠI NGHĨ VỀ VẬT CHẤT MỊN

   Theo toán học, một khoảng (0; 1) tương ứng 1-1 với cả trục số; một tập mở compax luôn tương ứng 1-1 với một tập con mở bất kì của nó. Đó là một nghịch lí, nhưng lại là chân lí trong cái vô cùng vô tận trù mật, không đếm được. Tương tự, với vật chất mịn trù mật, dày đặc và liên tục lấp đầy không gian, cũng chứa nghịch lí ấy. Tiểu vũ trụ cũng tương ứng 1-1 với đại vũ trụ. Một giọt sương, một hạt cát, một sinh linh là cả một vũ trụ. Bởi vậy mới có câu "Một niệm lay động càn khôn". Và bởi tương ứng 1-1 nên thông tin là tức thời trong vật chất mịn. Khi đó thời gian là một ước lệ, khoảng cách dẫu có cũng không còn ý nghĩa "xa xôi".
   Một điều chắc chắn là với tính trù mật và liên thông của vật chất mịn khả năng ghi nhớ và truyền dẫn thông tin là vô hạn, kể cả trong một giọt li ti, trong một tiểu vũ trụ.
   Thông tin được chứa trong vật chất mịn là những gì? Là âm thanh, hình ảnh?, là tư duy logic, hay phi logic?, là tình cảm, là ý chí, hay là ý thức?, là linh hồn, là đức và nghiệp?, là phúc âm, là quả báo?, là các quy luật của thế giới vật chất thô, của thế giới vật chất mịn?, là trí tuệ vũ trụ?, là đạo của trời đất?
    Hay chính thông tin là vật chất mịn?
    Hay còn là gì nữa trong đó?.

  *****
    Nhân đây trích một đoạn trong bài "Khoa học không thể phá vỡ bí mật của ý thức":
   Càng nỗ lực khám phá bí ẩn của ý thức, các nhà khoa học càng nhận ra rằng khoa học bất lực trong việc giải mã thách đố này của tự nhiên. Mới đây, tạp chí Scientific American đưa tin: “Nhà vật lí thông minh nhất thế giới Edward Witten cho rằng khoa học không thể phá vỡ bí mật của ý thức”.
Đây là tin buồn cho các nhà tiến hóa, nhưng là tin vui cho những người tin vào luận đề của Descartes cho rằng ý thức là một hiện thực phi vật chất vượt quá tầm với của khoa học…
Vấn đề bản chất của ý thức quan trọng hơn rất nhiều so với chúng ta tưởng, bởi lẽ ý thức là đặc trưng cốt lõi của sự sống. Muốn giải thích sự sống bằng những cơ chế thuần túy vật chất như thuyết tiến hóa Darwin chủ trương, nhất thiết phải giải thích được bản chất vật chất của ý thức ─ phải trả lời một cách dứt khoát “ý thức là cái gì?”.
Nếu ý thức là một dạng vật chất nào đó, dù bí hiểm đến mấy, thì hy vọng một ngày nào đó khoa học có thể sẽ khám phá ra nó"
     Lời bình: Cái mà bài báo gọi là "hiện thực phi vật chất", hay là "một dạng vật chất nào đó", theo tôi đấy chính là vật chất mịn.

 Và đây nữa, trong quan niệm của người da đỏ:
  Điều đầu tiên quan trọng nhất chính là điều sẽ xuất hiện trong tâm hồn mỗi người khi họ nhận ra mối liên hệ và sự hòa hợp giữa bản thân với vũ trụ cùng tất cả quyền năng vũ trụ, đó cũng là lúc họ biết rằng trung tâm vũ trụ là nơi cư ngụ của linh hồn vĩ đại, nó hiện diện khắp mọi nơi, và tồn tại trong chính mỗi con người“. – Black Elk, tộc người Oglala Sioux.

   Lời bình: Khi "quyền năng vũ trụ hiện diện khắp mọi nơi và tồn tại trong chính mỗi con người" thì đấy là Đạo, là trí tuệ vũ trụ dưới dạng vật chất mịn.

Thứ Ba, 21 tháng 3, 2017

ĐÔI ĐIỀU ĐỌNG LẠI VỀ NHỮNG KHÓA ĐẦU CỦA TRƯỜNG CẤP 3 QUẾ PHONG


      Nửa thế kỉ trôi qua, đôi điều còn đọng lại về những khóa đầu của trường cấp 3 Quế phong:
     - Khóa 1 (1967- 1970) có sĩ số đông nhất, (có thể là cho đến thời điểm này). Lớp 10/10 (1969-1970) sĩ số khóa 1 vẫn còn đến 56 học sinh! Khóa này có số HS đi bộ đội nhiều nhất sau khi tốt nghiệp. Đó là các bạn: Cung văn Chương, Vi văn Hiền, Nguyễn đình Hùng, Sầm mạnh Hùng, Hoàng đức Phổ, Nguyễn song Toàn, Trần ngọc Tờng. ...Nguyễn Đình Hùng sau này trở thành giáo sư tiến sĩ của học viện quốc phòng. Cung Văn Chương và Nguyễn Song Toàn ra quân về học ĐHSP. Lữ Minh An học sinh giỏi văn cấp tỉnh, học ĐHTH là nhà báo. Lộc Chí Xuyết ĐH Thái nguyên...
       - Khóa 2 (1868- 1971) có hai bạn được đi học ở Liên xô là Phạm Luận và Lang Văn Tiến. Có 2 bạn là La ngọc Châu vô địch vật tự do và Lô văn Thánh vô địch việt dã toàn tỉnh năm 1971. 

       - Khóa 3 (1969-1972) có số HS ít nhất, có thể cho tới bây giờ: 27 trò đầu vào và 13 trò đầu ra. Là khóa có số HS đi bộ đội nhiều nhất khi còn học lớp 9/10; Đó là các bạn: Lô văn Chấn (Hiêp), Hà văn Nam, Lang văn Toàn, Lô văn Thành, Lô văn Xanh, Lang văn Xinh. Học xong 10/10 Vi văn Thắng cũng đi bộ đội. Hai bạn Vi Thị Hằng và Lê Huy Thạch học đại học, Có  bạn Ngô thái Lễ là CBGD khoa văn đại học Vinh, và bạn Lô văn Xanh học lên tiến sĩ.y khoa. 
       - Khóa 4 (1970-1973) có số HS nữ đi bộ đội nhiều nhất khi còn học lớp 9/10. Đó là các bạn Quang thị Hạnh, Mạc thị Hiền, Lê thị Lưu, Vi thị Loan, Lộc thị Xoan. Và có các trò học đại học: Lô thanh Chương, Nguyễn đình Dũng, Đâu đình Tùng, Trần văn Xin, Lô Thị Tâm.
        - Khóa 5 (1971- 1974) Có nhiều HS vào ĐHSP nhất, đó là Sầm thị Hoan, Lô văn Ngọ, Lê văn Thành, Nguyễn thị Tuyền, Phạm thị Xuân...Còn Trần đăng Khoa vào ĐH an ninh..

                 * Các trò Vi văn Hiền K1, Lê văn Như, Đinh văn Quang k6 hy sinh trong chiến tranh chống Mỹ. Nhiều trò các khóa đầu là thương bệnh binh

Thứ Sáu, 17 tháng 3, 2017

GHÉ QUA ĐÀ NẴNG TỪ 2012

Đà nẵng

Những bức tượng bằng đá bên sông Hàn

Trên cầu quay















 Ra bán đảo Sơn trà





















Làng đá Non nước

Lan