CỦI

     Từ bé tôi đã theo mẹ xuống hố xuống hác để nhặt củi khô từ các nhánh cây trên cao rụng xuống. Làng tôi có lệ, hố hác là của chung, không ai được bẻ cành chặt cây ở đó. Đến thời con gái tôi, theo bạn vào rừng kiếm củi, cũng chỉ nhặt những cành khô.

    Thuở xưa củi khô còn nhiều, nên người hái củi có nhiều lựa chọn. Chọn cỡ củi vừa đun, vừa bếp; chọn cây củi thẳng, dễ bó dễ vác; chọn loại củi đượm, ít khói, ít mùi; và tránh củi mục, củi độc. Dân quê tôi ngày ấy kỹ tính còn chọn riêng củi vọt là để nấu bánh chưng ngày tết, củi nè dành để nấu nước chè xanh...

     Giờ thì củi hiếm rồi, người ta dùng bếp ga bếp điện, tiện lợi hơn nhiều. Phần đông không ai nhắc đến củi, chỉ còn lớp người xưa hoài niệm xa xôi...

    Thế rồi đến lúc lò lạ được nhóm lên. Củi khô cháy, củi tươi cũng cháy. Củi cành cháy, củi gộc cũng cháy. Cháy rừng rực nhưng chẳng để đun nấu gì, chỉ để cháy suông. Vả lại, củi này mục, và độc nên khói lên ngùn ngụt, bốc mùi khét lẹt, ô nhiễm cả đất trời. Nghẹt thở. 

     Từ thuở khai thiên lập địa, chưa bao giờ thấy loại củi này. Lạy trời cho qua kiếp nạn. 

  13/5/2023