Thứ Bảy, 25 tháng 1, 2025

"KỶ NGUYÊN MỚI"

    Gần đây được nghe nhiều lần cụm từ "Kỷ nguyên mới" với nhiều háo hức và kỳ vọng. Điều đó cũng có nghĩa là có một thời cũ kỹ lạc hậu đã qua hoặc đang qua. Vậy cái mốc, cái lằn ranh cũ- mới ấy là lúc nào? ở đâu?
    Không thấy ai nhắc tới cái mốc ấy! Lạ thật, phải có sự kiện gì ghê gớm lắm, đột phá lắm, cách mạng lắm mới có thể chuyển đổi từ kỷ nguyên này sang kỹ nguyên khác? Cái sự kiện ấy là gì? Không thấy ai nói đến.
    Thế mà đùng một phát, kỷ nguyên mới ra đời. Kỷ nguyên phát triển mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Quá tuyệt vời nếu đúng được như vậy. 
   Nhưng cũng hơi lăn tăn, vì cũng đã nhiều khi nghe khẩu hiệu bốc đồng kiểu này, rồi chẳng thấy đâu. Có thời "đỉnh cao muôn trượng"; Kỷ nguyên "vĩnh viễn sạch bóng quân thù"; Có thời "thay trời đổi đất"... Cũng đã có thời trong nghành giáo dục nổi lên 'Kỷ nguyên mới"(*), thế rồi trò đánh thầy tơi tả, phụ huynh đến trường bằng gậy dao gạch đá, kì thi thành trận chiến công kiên?.
                                                                                         26/1/2025

(*) Kỉ nguyên mới - nghành mình đã gọi thế vào cái thời nhập bộ đại học và trung học chuyên nghiệp vào bộ giáo dục, rồi chuyển hệ 10 năm sang 12 năm, rồi viết lại SGK...
 Năm ấy trường C3 Nam đàn phải tổ chức thi lại vì trận công kiên...
                           

Thứ Bảy, 11 tháng 1, 2025

TỪ ADN NGHĨ VỀ MỊN

   1953 Francis Henry Compton Crick tìm ra cấu trúc ADN. Từ bấy đến nay đã có biết bao nhiêu thành tưu y- sinh học được phát triển nhờ phát kiến này. Nhưng cũng hơn 70 năm qua vẫn còn lơ lửng hai câu hỏi chưa ai trả lời được: 
    1. Ai thiết kế nên mã ADN? Không chỉ cho con người mà cho mọi sinh linh đến cả cỏ cây và những virut bé nhỏ?
   2. Bằng cách nào để từ mã/ bản thiết kế ADN có thể xây dựng / hình thành nên cơ thể sống? Ai đã đọc hiểu và ai đã xây dựng nên cơ thể sống từ bản mã ADN này?
  Không một cá thể bố mẹ nào làm được việc đó bằng chính ý thức của mình, mà phải có một trí tuệ siêu việt nào đó ẩn sâu trong vô thức luôn đồng hành và giúp đỡ. 
    Trí tuệ siêu việt ấy ở đâu? 
   Tôi nghĩ là ở MỊN.

   *Khi chúng ta còn sống và đang tỉnh thức, chúng ta cũng không thể nào biết ADN đang điều hành cơ thể và cả trí não của ta bằng cách gì? Tim, phổi, gan, thận... đang vận hành, đang hoạt động theo một chương trình nào đó ngoài ý muốn và nhận thức của chúng ta. 75000 tỉ tế bào trong cơ thể đang phân chia, thay thế, và chết đi mà chúng ta chẳng hay biết gì. Chỉ có ADN đang lặng lẽ điều hành công việc đó. Vậy cơ thể này là của ta hay của ADN?  Mà ADN không phải do ta tạo ra? Vậy ta là ai?

    *Xoắn kép ADN dù phức tạp tới đâu thì cũng chỉ là phần thô, cũng như một pho sách dày cộp với những con chữ. Giá trị của nó không phải ở phần thô, không phải ở giấy mực và các con chữ, mà là ở phần mịn, là ở ý nghĩa của câu chữ, là ở ý nghĩa của thông tin mà nó cất giữ. Chúng ta có thể đọc hiểu một cuốn sách, nhưng tiếc thay, chúng ta không thể đọc hiểu ADN. Thế thì phải có ai đó đọc hiểu và điều hành thực thi nó?
   Tôi nghĩ, người làm được điều đó không phải là cái tôi da thịt này mà là một cái tôi khác, âm thầm lặng lẽ trong cõi MỊN.

    * Không chỉ khi ta còn sống và tỉnh thức, ADN điều hành mọi việc trong vô thức mà cả khi cái cơ thể vật lí này tan rã rồi thì ADN vẫn còn đó vẹn nguyên cấu trúc, nghĩa là cuốn sách vẫn còn đó với tất cả các câu chữ và ý nghĩa của nó. Có thể, kể cả khi cuốn sách không còn, câu chữ không còn, nhưng giá trị thông tin của cuốn sách vẫn còn(*). Vây thì, phải chăng cái tôi MỊN vẫn còn.
    
    Mịn luôn ở đây- lặng lẽ vô hình mà huyền diệu bên chúng ta và trong chúng ta; Cái tôi mịn cũng đang ở đây, một lần và mãi mãi.
                                                                                      12/1/2025

(*) Như tuyên ngôn "Nam quốc sơn hà Nam Đế cư", dẫu bút tích xưa có thể không còn nhưng ý nghĩa của tuyên ngôn đó mãi còn trong tâm hồn Việt, và mãi âm vang trên non sông Việt.