CÁI GÌ CŨNG KHÔNG BIẾT

    Tôi vào phòng lương thực để đổi sổ gạo. Tôi ngồi chờ theo thứ tự. Ở bàn giấy có anh gì đó nói rất to:
    -Bù giá là thế nào? Tôi đi công tác, không kịp mua lương thực, có chứng nhận của cơ quan hẳn hoi đây. Phải bán cho tôi chứ!
    -Nhưng đã quá tháng rồi. Không bán.
   - Có quá tháng thì tôi mới phải làm giấy, mới phải đi xin, chứ không quá tôi đến đây làm gì?
   - Xin cũng không được, anh phải nhận bù giá.
   - Thế thì tôi ăn cái gì? Làm sao mà sống?
   - Không biết. Anh vẫn sống đấy thôi.
   - Thế phải chết mới được mua lương thực à?
   - Không biết. Quá tháng không mua thì chỉ bù giá bằng tiền. 
Có chủ trương hẳn hoi vậy rồi. Bù giá không có nghĩa là cắt tiêu chuẩn của anh, mà là trả tiền cho anh để anh tự túc lương thực.
   - Thế cầm tiền tôi mua ở đâu? Ở chợ à? ở chợ bấy nhiêu tiền chỉ mua được một phần ba tiêu chuẩn. Chẳng lẽ anh không biết?
   - Đã bảo là có chủ trương của cấp trên vậy rồi. Còn anh mua ở đâu tôi không biết. Có thắc mắc anh đi mà gặp lãnh đạo.
   - Cái gì cũng không biết. Không biết. Không biết mà ngồi đấy. Ăn tốn cơm nhân dân.
   - Anh ăn nói thế đấy à? Thế mà cũng là cán bộ thông tin tuyên truyền. Xì!
   - Tôi nói thế đấy. Tôi còn nói nữa, nói ở khắp mọi nơi. Các anh phải biết rằng tôi chỉ cần nói một lời trên loa là cả huyện này nghe. Các anh tưởng mình là vua là quan hay sao. Các anh phải biết rằng đài báo mà đã nhắc đến là cái danh tiên tiến hão của các anh sẽ đi toi. Các anh đừng có quyền thế, đừng có làm xằng. Số lương thực không bán cho tôi các anh lại nhập vào khoản thu mua được chứ gì? Thế là các anh thu mua được nhiều hơn chứ gì, vượt chỉ tiêu chứ gì? Phần độn không có, các anh lại bù giá; lại xem như thu mua lại nếu ai đó không nhận độn. Có quái đâu mà nhận. 20%, 30% định lượng lương thực mua lại được. Chà, vượt mức kế hoạch qua nhỉ. Chẳng phải đổ tí mồ hôi công sức gì, mà thu mua được nhiều thế. Thành tích ghê gớm thật. Các anh được thưởng phải không? Đấy, tôi biết tỏng các anh. Không dài dòng, anh có bán lương thực cho tôi không thì bảo.
   Cái anh gì ở thông tin càng nói thì cái anh gì lương thực càng đớ người ra, ngây như phỗng.
   Bỗng có ông gì đấy, chắc là trưởng phòng lương thực hối hả đi vào:  - Các đồng chí thông cảm, đồng chí thông cảm. Ông nói nhỏ nhẹ, hai tay nắm lấy nhau trước bụng. - Có gì chưa thông ta cùng nhau giải quyết, đừng to tiếng thế. Còn đồng chí, vâng, vâng đồng chí thông tin, vâng, thế này không phải, mời đồng chí sang phòng tôi. À, giấy tờ của đồng chí này đâu, đưa đây cho tôi. Vâng, mời đồng chí sang phòng tôi, tôi sẽ nghiên cứu và trả lời đồng chí. Vâng, ngay bây giờ. Quả thực công việc cũng có lúc rất phức tạp, mong các đồng chí thông cảm.
   Ông xoa xoa hai bàn tay vào nhau. Còn tôi, ngồi sần cả người, xuýt nữa thì quên không biết mình đến đây để làm gì. Vừa lúc ấy tôi nghe nhắc đến tên mình. Tôi giật thót cả người, lạy trời, đừng bắt con phải đến chốn này.

Tìm trong vở nháp QP 1984-1985