TRONG CÕI HỮU HẠN

     Trong cõi hữu hạn thì 10 so với 1 đã gọi là nhiều; 100 so với 1 đã là rất nhiều. Để gấp 10 lần, từ 1 lên 10 phải thêm 9 nữa; và cũng để gấp 10 lần thì từ 10 triệu phải thêm 90 triệu nữa - một con số kinh khủng. Nhưng10 triệu đem so với vô cùng đếm được (trong toán học) thì cũng chẳng là gì, cũng chỉ là chút nhỏ, rất nhỏ. Vô cùng đếm được đem so với vô cùng không đếm được thì lại cũng chẳng là gì, thậm chí còn vào hạng không đo được.

     Ngoài đời, học dăm ba buổi là có thể biết đọc biết viết, tạm gọi xóa mù chữ. Nhưng để đọc thông viết thạo thì phải học cả đời. Để tinh thông, để biết nghĩa, biết lý thì học cả đời cũng còn chưa đủ. Học đến mấy cũng không trả lời được câu hỏi về con gà và quả trứng. Cho nên giữa tự nhiên, so với vô biên, hiểu biết của con người chỉ là chút nhỏ.  

      Sống trong chốn hữu hạn, trong vùng chút nhỏ, mà sao để không bị bó hẹp, không bị vụn vặt thì phải mở lòng ra với cõi vô biên. Mượn cái rời rạc, cái đếm được như là những nấc thang, để mà đến với cái trù mật, cái không đếm được. Cũng tựa như dùng con chữ để chuyển tải ý nghĩa, là mượn cái thô để gửi cái mịn,. Chữ có hạn mà ý mênh mang. Lời có hạn mà tình chứa chan.