Thuở xưa trên rừng còn hổ báo, dưới sông còn ma gia thuồng luồng, trong làng còn có hồ li tinh. Dân làng, người thì sợ hổ báo, người thì sợ ma gia thuồng luồng, còn hồ li thì ai cũng sợ. Hỏi hồ li sợ gì thì nó nói: Hồ li chỉ sợ hồ li.(*)
Cách nay 66 năm, mượn cớ giải giáp quân Nhật, phía bắc thì quân Tàu Tưởng tràn sang, phía nam thì quân Pháp tái chiếm, có người gần bên cụ Hồ có hỏi Cụ: Bên nào đáng lo hơn? Cụ bảo: “Tàu không đáng sợ, Tây cũng không đáng sợ,… Đáng sợ nhất là các chú”. (**)
Giờ đây, ta đã thắng hai đế quốc to, vua quan phong kiến cũng đã đánh tan rồi, địa chủ cường hào không còn nữa, tiểu thương tiểu chủ, trí thức tiểu tư sản cải tạo xong rồi; Hổ báo trên rừng, ma gia thuồng luồng dưới sông, đến cả hồ li trong làng cũng không còn nữa. Không biết giờ đây cái đáng sợ nhất là gì?
(*) Theo Cổ học tinh hoa.
(**) Theo Hoài Thanh toàn tập
Em nghĩ là cái tôi cá nhân, cái bản ngã của chính con người trong làng.
Trả lờiXóa