MẦN ĐẾCH CHI BÁC

Lần về quê chú Mạnh, tôi vỗ vỗ vào thân cây xoan đầu ngõ, hỏi người bà con:

- Cây ni được mấy tiền đây chú?

- Cây mần được cột, 4 triệu.

- Rứa chú có mấy chục cây như ri?

- Mần chi có mấy chục, có được dăm cây chứ mấy.

- Răng chú không trồng cho nhiều?

- Còn để trồng thứ khác.

- Thứ chi?

- Rau. Đó, bác coi, đủ thứ.

- Rau bán được mấy triệu?

- Ăn thua chi, ai mua, mần để ăn là chính.

- Rứa chú có mấy hát (ha) rừng?

- Hai hát, toàn trồng keo

- Răng không trồng xoan?

- Nỏ ai trồng cả. - Cười.

Tôi cũng cười theo. Biết nói thế nào được nhỉ. Đất đồi rừng mênh mông, đất vườn, đất ven đường, đất bờ sông, bờ hói, nếu đem trồng xoan, có làm cả nghìn cả vạn nếp nhà cũng được; Nếu trồng nhãn, trồng vải, trồng xoài, có ăn mệt nghỉ, ném cả xuống sông cũng không hết. Thế mà lưa thưa cả xóm chỉ có mấy cây bưởi, mấy gốc mít. Hỏi đâu cả?  - Mít bán hết rồi, được giá là bán. Bán tất.

Còn thì là bờ bụi mọc toàn cây dại. Thậm chí cứ để đất không, trống hươ trống huyếch. Trong khi con người thì cực khổ, xác xơ, không có lấy mấy chục mua cho con đôi ủng lội bùn hai buổi đến trường.

Tối về quây quần bên mân cơm, tôi nhắc lại chuyện cây xoan, chú Mạnh hồn nhiên bảo:

 Mần đếch chi bác. Rứa cả. Lần ni bác về là vui rồi, không nói chuyện mần ăn. Nào, tui chúc bác một chén. Mấy chú, nâng đều lên nào. Chúc sức khỏe bác. Rứa, cảm ơn bác. Bây giờ chú Tư, chú Năm uống với bác. Chưa hết can chưa nghỉ. Bác mà không uống là tui giận.

Tôi cũng hồn nhiên uống. Say. Ngủ. Thức mần đếch chi chú.